หัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน เกิดจากอะไร ภาวะอันตรายถึงชีวิต !

โรคหลอดเลือดหัวใจ

ภาวะหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลันต่างจากหัวใจวายนะคะ และก็เกิดขึ้นกับทุกวัย ดังนั้นเรามาทำความเข้าใจภาวะหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน พร้อมวิธีปฐมพยาบาลเบื้องต้นกันเถอะหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน

          หัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน อาการนี้เกิดได้จากหลายสาเหตุด้วยกัน ที่สำคัญยังต่างจากภาวะหัวใจวายหรือหัวใจล้มเหลวที่เราเข้าใจกันด้วยนะคะ เอาเป็นว่าเราจะพาทุกคนมารู้จักภาวะหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลันเกิดจากอะไรได้บ้าง
หัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน คืออะไร

ภาวะหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน (Sudden Cardiac Arrest) คือ ภาวะหัวใจสูญเสียการทำงานอย่างสิ้นเชิง กล่าวคือ ระบบการทำงานของทางเดินหายใจและการไหลเวียนเลือดไม่สามารถทำงานได้ตามปกติ ซึ่งส่วนมากจะพบว่าผู้ป่วยมีภาวะหยุดหายใจก่อนเกิดภาวะหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลันตามมา และหากผู้ป่วยเสียชีวิตอย่างเฉียบพลันหลังหัวใจหยุดเต้น จะเรียกภาวะนี้ว่า Sudden Cardiac Death

หัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน VS หัวใจวาย

          หัวใจหยุดเต้นเฉียบพลันต่างจากหัวใจวายตรงสาเหตุที่ทำให้หัวใจหยุดเต้นหรือทำงานผิดปกติไป โดยภาวะหัวใจวายหรือหัวใจล้มเหลวมักเกิดจากความผิดปกติของการไหลเวียนของหลอดเลือด ทำให้เลือดไปเลี้ยงหัวใจไม่ได้ ส่งผลให้หัวใจขาดเลือด หรือกล้ามเนื้อหัวใจตายบางส่วน และเป็นเหตุของการเสียชีวิต ทว่าภาวะหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลันมักเกิดจากการทำงานของหัวใจที่ผิดปกติไปหรือโดนรบกวน เช่น คลื่นไฟฟ้าหัวใจผิดปกติ ภาวะสมองสูญเสียการทำงานที่ส่งผลโดยตรงกับการทำงานของหัวใจ เป็นต้น 
หัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน สาเหตุเกิดจากอะไร

สาเหตุของหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลันเกิดได้จากหลายกรณีด้วยกัน โดยสามารถจำแนกออกได้เป็นสาเหตุภายใน และสาเหตุภายนอก ดังนี้

* ภาวะหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลันจากสาเหตุภายใน

มักพบในคนที่เป็นโรคหัวใจอยู่ก่อนแล้ว หรือบางคนอาจไม่เคยตรวจมาก่อนจึงไม่ทราบว่าตัวเองมีความผิดปกติที่ระบบหัวใจ เช่น

– โรคกล้ามเนื้อหัวใจหนา ชนิดไม่ทราบสาเหตุ (Hypertrophic cardiomyopathy)

– ภาวะเส้นเลือดหัวใจผิดปกติโดยกำเนิด (Congenital coronary artery anomalies)

– โรคมาร์แฟนซินโดรม ซึ่งผู้ป่วยจะมีความผิดปกติที่ระบบหลอดเลือดและหัวใจ

– ภาวะเส้นเลือดหัวใจขาดเลือดในคนอายุน้อย (Premature coronary artery disease)

– ระบบไฟฟ้าหัวใจทำงานผิดปกติ ทำให้หัวใจเต้นไม่เป็นจังหวะ จนหัวใจไม่บีบตัวและส่งเลือดไปเลี้ยงร่างกายได้ เป็นเหตุให้ผู้ป่วยหมดสติและเสียชีวิตภายในเวลาไม่กี่นาที

   * ภาวะหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลันจากสาเหตุภายนอก
 

– จมน้ำ

– เป็นอัมพาต

– สำลักอาหาร

– สำลักควันไฟ

– ได้รับยาเกินขนาด

– ไฟฟ้าดูด

– ขาดอากาศหายใจ

– กล้ามเนื้อหัวใจตายเฉียบพลัน

– ฟ้าผ่า

– สมองสูญเสียการทำงานจากสาเหตุต่าง ๆ เช่น อุบัติเหตุรุนแรง

– ภาวะมีวัตถุกระแทกอย่างรุนแรงบริเวณหน้าอก อันส่งผลให้หัวใจเต้นผิดปกติเฉียบพลัน

– โรคประจำตัว เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง โรคอ้วน เป็นต้น

อาการหัวใจหยุดเต้น คนรอบข้างสังเกตได้

ภาวะหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลันมักไม่มีสัญญาณเตือนล่วงหน้า เมื่อเป็นแล้วจะเกิดอาการขึ้นทันที ซึ่งคนรอบตัวสามารถสังเกตผู้ป่วยได้ดังอาการต่อไปนี้

– ผู้ป่วยหายใจเฮือก หรือหยุดหายใจ

– เจ็บหน้าอกกะทันหัน ร่วมกับปวดร้าวแขนข้างซ้ายอย่างรุนแรง

– หายใจลำบาก

– คลื่นไส้ อาเจียน

          – ใจสั่น
          – เหงื่อออกมาก

– ชัก เกร็ง  (ในบางราย)

– ผู้ป่วยหมดสติอย่างเฉียบพลัน

– คลำชีพจรไม่พบ

– ไม่หายใจตามปกติ

 ซึ่งหากพบผู้ป่วยมีอาการเบื้องต้น ควรตั้งสติให้ดีแล้วรีบทำการปฐมพยาบาลโดยเร็วที่สุด พร้อมทั้งโทร. เรียกรถพยาบาลหรือหน่วยกู้ชีพฉุกเฉินโดยทันที 

การพยาบาลผู้ป่วยหัวใจหยุดเต้น

1. ตั้งสติให้มากที่สุด

2. เขย่าตัวผู้ป่วยหรือพยายามปลุกผู้ป่วย

3. นวดหัวใจเพื่อกระตุ้นการทำงานของหัวใจ หรือทำ CPR ช่วยชีวิตผู้ป่วยอย่างถูกต้อง

4. หากมีเครื่องกระตุ้นหัวใจด้วยกระแสไฟฟ้าอัตโนมัติ หรือเครื่อง AEDs (Automatic External Defibrillators) ให้นำมาปั๊มหัวใจช่วยชีวิตผู้ป่วย ตามขั้นตอนดังนี้

อย่างไรก็ดี ภาวะหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลันอาจมาจากความพฤติกรรมเสี่ยง เช่น ชอบกินอาหารไขมันสูง สูบบุหรี่ ขาดการออกกำลังกาย หรือออกกำลังกายมากเกินไป รวมไปถึงพฤติกรรมติดยาเสพติด โดยเฉพาะโคเคน เป็นต้น ดังนั้นเพื่อสุขภาพที่ดี ห่างไกลจากภาวะหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน ก็อย่าลืมดูแลสุขภาพกันด้วย และควรตรวจสุขภาพเป็นประจำทุกปี โดยเฉพาะคนที่มีอายุ 35 ปีขึ้นไป หรือมีพฤติกรรมเสี่ยง ควรเข้ารับการตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ เพื่อป้องกันภาวะหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน

ขอขอบคุณรูปภาพจาก : Good Health @ Lanna Hospital สาระสุขภาพน่ารู้

Facebook
Twitter
LinkedIn
Telegram
Pinterest
5/5