เคล็ดลับความงาม : สาเหตุของการเกิดรูขุมขนกว้าง

เคล็ดลับความงาม : สาเหตุของการเกิดรูขุมขนกว้าง รูขุมขนกว้าง คือ ลักษณะรูขุมขนบนใบหน้าที่มีขนาดใหญ่กว่าปกติ เกิดจากต่อมผลิตไขมันใต้ผิวหนังขยายขนาดใหญ่ขึ้นกว่าปกติ หรือโครงสร้างของการเกิดเส้นขนใต้ผิวหนังผิดปกติ

โดยที่ผิวหนังบริเวณรอบ ๆ รูขุมขนกว้างจะไม่เกิดการเปลี่ยนแปลง อักเสบ หรือเป็นก้อนแข็งแต่อย่างใด รูขุมขนกว้างมักเกิดขึ้นบนใบหน้าบริเวณแก้ม หน้าผาก เหนือปาก หูชั้นนอก หรือตามลำตัว เช่น บริเวณแผ่นหลัง ขนาดความกว้างของรูขุมขนมักขึ้นอยู่กับระดับฮอร์โมนด้วย โดยเฉพาะฮอร์โมนเอสโตรเจน โดยมักพบอาการนี้ได้มากในผู้ใหญ่วัยกลางคน รูขุมขนกว้างอาจสัมพันธ์กับการเกิดสิว เนื่องจากรูขุมขนกว้างเกิดจากการขยายขนาดของต่อมผลิตไขมัน เมื่อมีไขมันเพิ่มมากขึ้นก็มีแนวโน้มที่จะเกิดสิวตามมา

รูขุมขนกว้าง

แม้ว่ารูขุมขนกว้างเป็นเพียงอาการที่ปรากฏบนผิวหนัง และไม่ได้ทำให้เกิดความเจ็บปวด แต่ก็อาจสร้างความวิตกกังวลและความไม่มั่นใจแก่ผู้ที่กำลังเผชิญอาการนี้ได้เช่นกัน จึงมีคนมากมายพยายามหาวิธีรักษารับมือปัญหานี้ อย่างไรก็ดี การดูแลจัดการกับรูขุมขนกว้างควรเป็นไปอย่างถูกต้องเหมาะสม ภายใต้คำแนะนำจากแพทย์และผู้เชี่ยวชาญเสมอ

สาเหตุของการเกิดรูขุมขนกว้าง

มีแนวคิดที่ว่าการอุดตันของรูขุมขนหรือการติดเชื้อ จะกระตุ้นทำให้เกิดรูขุมขนกว้าง เนื่องจากมีกระบวนการอักเสบของเนื้อเยื่อที่คล้ายกับการเกิดสิวซีสต์ ซึ่งอาจทำให้เกิดร่องรอยแผลเป็นบริเวณผิวหนังได้ อย่างไรก็ตาม แม้ว่าผู้ที่มีรูขุมกว้างมักจะเคยมีประวัติหรือกำลังมีสิวชนิดรุนแรง แต่สาเหตุของการเกิดรูขุมขนกว้างยังคงไม่เป็นที่ปรากฏแน่ชัด อาจเกิดจากการถ่ายทอดทางพันธุกรรม หรือเชื้อชาติ เช่น บางกรณีศึกษาพบว่าผู้หญิงชาวบราซิลมีลักษณะรูขุมขนกว้างมากกว่าในผู้หญิงชาวจีน เป็นต้น

รูขุมขนกว้าง รักษาได้หรือไม่ ?

ในปัจจุบันยังไม่มีวิธีทางการแพทย์ที่ใช้รักษารูขุมขนกว้างโดยเฉพาะ เพราะรูขุมขนกว้างไม่สามารถรักษากำจัดให้หายขาดหมดไปได้ แต่ที่ทำได้ คือ ดูแลให้รูขุมขนที่กว้างนั้นดูมีขนาดเล็กลง

การรักษาบริเวณพื้นผิวอย่างการจี้เนื้อเยื่อด้วยไฟฟ้า (Electrodesiccation) การจี้เนื้อเยื่อด้วยสารเคมีหรือความร้อน (Cauterization) การทำให้เนื้อเยื่อติดกัน (Coagulation) การกรอผิวให้ถึงชั้นหนังแท้ (Dermabrasion) หรือแม้แต่การทำเลเซอร์ผิวหนังด้วยคาร์บอนไดออกไซด์เลเซอร์ (Carbon Dioxide Laser Surgery) ก็ส่งผลในเชิงรักษาได้น้อยมาก เนื่องจากรูขุมขนกว้างมักเกิดในชั้นผิวส่วนที่ลึกลงไป

แนวทางรับมือ จัดการรูขุมขนกว้าง

แม้ยังไม่มีการพิสูจน์ที่แน่ชัดว่าสิวเกี่ยวข้องกับการเกิดรูขุมขนกว้าง แต่ก็มีแนวโน้มความสัมพันธ์ระหว่างกัน รวมทั้งปัจจัยอื่น ๆ ที่ทำให้เกิดสิวหรือปัญหาบนใบหน้าและผิวหนังบริเวณต่าง ๆ ด้วย ดังนั้น การดูแลจัดการและลดโอกาสในการเกิดรูขุมขนกว้าง จึงอาจทำได้โดยการดูแลผิวหน้าและผิวหนังทั่วไป ไม่ให้เผชิญกับความเสี่ยงที่จะนำไปสู่ปัญหารูขุมขนกว้างต่อไปได้ เช่น

การทำความสะอาดผิวหน้า ควรล้างหน้าด้วยน้ำอุ่น และเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ล้างหน้าที่ถนอมผิว หรืออาจมีส่วนผสมของน้ำมัน ประมาณวันละ 1-2 ครั้ง ไม่ล้างหน้าบ่อย ๆ และหลีกเลี่ยงการขัดผิวหน้า เพื่อป้องกันไม่ให้ผิวหน้าแห้งเสีย การล้างทำความสะอาดผิวหน้าช่วยลดสิ่งสกปรกอุดตันในรูขุมขน และเป็นทางออกหนึ่งที่มีส่วนช่วยไม่ให้รูขุมขนกว้างหรือขยายใหญ่ขึ้นไปอีก แต่ก็เป็นวิธีที่มีผลเพียงชั่วคราว ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับสภาพผิวตามธรรมชาติของแต่ละบุคคลด้วย คนที่มีผิวหน้ามันย่อมมีแนวโน้มในการเกิดปัญหาผิวหน้าจากการอุดตันของน้ำมันและสิ่งสกปรกมากขึ้น

การบำรุงผิวและการแต่งหน้า เลือกใช้ผลิตภัณฑ์บำรุงผิวที่ให้ความชุ่มชื้นแก่ผิวเพื่อป้องกันปัญหาผิวแห้ง หรือที่เรียกว่ากลุ่มมอยส์เจอไรเซอร์ ส่วนผู้ที่มีผิวมันควรเลือกผลิตภัณฑ์ที่ไม่มีส่วนผสมของน้ำมัน ด้านการแต่งหน้า บางคนใช้เครื่องสำอางเพื่อปกปิดรูขุมขนกว้างและร่องรอยต่าง ๆ บนใบหน้า การเลือกใช้เครื่องสำอางก็มีผลต่อสภาพผิวหน้าด้วยเช่นกัน ดังนั้น ควรเลือกใช้ครีมบำรุง ครีมรองพื้น และเครื่องสำอางที่มีคุณภาพ ได้มาตรฐาน และมีฉลากระบุว่า non-comedogenic หรือไม่ทำให้เกิดสิวอุดตันนั่นเอง

ใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของเรตินอยด์ (Retinoids) ซึ่งเป็นสารอนุพันธ์ของวิตามินเอ จะมีส่วนช่วยป้องกันไม่ให้เกิดการอุดตันในรูขุมขน ทำให้รูขุมขนดูเล็กลง และยังมีผลต่อการรักษาสิวด้วย

ใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนประกอบของแร่สังกะสีและแมกนีเซียม เพื่อช่วยรักษาสมดุลความมันของผิว และทำให้รูขุมขนดูเล็กลง
ใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนประกอบของสารที่อ่อนโยนต่อผิว เช่น ลาเวนเดอร์หรือโรสแมรี่ ที่ช่วยลดการระคายเคืองผิว และป้องกันไม่ให้รูขุมขนขยายกว้างขึ้น
ป้องกันและรักษาสิวด้วยผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของสารที่ช่วยควบคุมความมันและกำจัดเชื้อแบคทีเรียอย่างเบนโซอิล เพอร์ออกไซด์ (Benzoyl Peroxide) และสารที่ช่วยผลัดเซลล์ผิวอย่างกรดซาลิไซลิก (Salicylic Acid)